Nobel Vật lý 2022 gọi tên 3 nhà vật lý lượng tử

Lúc 16h45 chiều 4-10 (giờ Việt Nam), Viện hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển đã công bố chủ nhân của giải Nobel Vật lý năm 2022. Đó là các nhà khoa học: Alain Aspect, John Clauser và Anton Zeilinger.

Theo Hãng tin Reuters, Viện hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển cho biết các nhà khoa học Alain Aspect, John Clauser và Anton Zeilinger được trao giải Nobel Vật lý năm 2022 nhờ "các thí nghiệm với các photon vướng víu, thiết lập sự vi phạm các bất đẳng thức Bell và tiên phong trong khoa học thông tin lượng tử".

Ông Alain Aspect là nhà vật lý người Pháp, được biết đến với công trình thí nghiệm về vướng mắc lượng tử (quantum entanglement, là một hiệu ứng trong cơ học lượng tử). 

Ông John Clauser là nhà vật lý lý thuyết và thực nghiệm người Mỹ, còn ông Anton Zeilinger là nhà vật lý lượng tử người Áo.

Viện hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển thông tin 3 nhà khoa học nói trên đã tạo điều kiện để nghiên cứu sâu hơn và cũng có thể đã mở đường cho công nghệ mới. 

“Hiện có một lĩnh vực nghiên cứu rộng lớn có liên quan máy tính lượng tử, mạng lượng tử và truyền thông được mã hóa lượng tử bảo mật” - viện này cho biết.

Ba chủ nhân của Nobel Vật lý 2022 từng thực hiện các thí nghiệm đột phá bằng cách sử dụng trạng thái vướng mắc lượng tử, nơi 2 hoặc nhiều hạt hoạt động như một đơn vị duy nhất ngay cả khi chúng tách rời nhau.

Các thí nghiệm của họ đã phá vỡ ranh giới của bất đẳng thức Bell, được đưa ra bởi nhà vật lý lượng tử lừng danh John Stewart Bell từ những năm 1960, cho thấy những tiềm năng ngoài dự đoán của cơ học lượng tử.

Những tác động không thể lường trước của cơ học lượng tử đang bắt đầu tìm thấy các ứng dụng. Hiện nay có một lĩnh vực nghiên cứu rộng lớn bao gồm máy tính lượng tử, mạng lượng tử và truyền thông được mã hóa lượng tử an toàn, trong đó các hạt vướng mắc như "rương báu" của thông tin.

Năm ngoái, Viện hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển đã vinh danh 3 nhà khoa học Syukuro Manabe (người Mỹ sinh tại Nhật Bản), Klaus Hasselmann (Đức) và Giorgio Parisi (Ý). 

Giải Nobel Vật lý năm 2021 được trao cho 3 nhà khoa học này với công trình đột phá trong việc dự đoán biến đổi khí hậu và đóng góp đối với sự hiểu biết của chúng ta về các hệ thống vật lý phức tạp.

Giải Nobel đã được công bố hằng năm kể từ năm 1901, để vinh danh những cá nhân đạt thành tựu trong các lĩnh vực vật lý, hóa học, y sinh, văn học và hòa bình. Việc nhiều nhà khoa học làm việc trong các lĩnh vực liên quan - thay vì chỉ một cá nhân - cùng được trao giải là điều bình thường. 

Giải Nobel Vật lý là một trong năm giải thuộc Giải Nobel được trao theo di chúc của nhà phát minh Alfred Nobel (qua đời năm 1896). Giải thưởng danh giá này đi kèm với huy chương vàng và 10 triệu kronor Thụy Điển (khoảng 1 triệu USD).

Theo tuoitre.vn & nld.vn