Cốm Làng Vòng - Hương vị tinh tế của mùa thu Hà Nội
Cứ mỗi độ cuối thu trong tiết trời se lạnh, đâu đây trên phố phường Hà Nội chúng ta lại bắt gặp những gánh cốm non như làm tăng thêm hương vị của mùa thu, gợi lên bao kí ức tuổi thơ của người Tràng An, hay có thể làm ấm lòng lữ khách...
Cốm làng Vòng - nguyên là cái hạt non của ‘‘thóc nếp hoa vàng”, là một thức quà thanh nhã và tinh khiết, một món ăn đượm hồn làng quê Việt xưa, dân dã và bình dị.
Hà Nội mùa thu là những gánh cốm nhịp nhàng trên vai các bà, các mẹ trên khắp nẻo đường, là hương vị chân quê như tĩnh lại giữa lòng thành phố nhộn nhịp.
"Cốm Vòng, gạo tám Mễ Trì
Tương bần húng Láng còn gì ngon hơn!"
Cốm làng Vòng là một đặc sản đặc sản của làng Vòng ( còn gọi là thôn Hậu ) nay là Dịch Vọng Hậu, Cầu Giấy, Hà Nội. Ngôi làng nhỏ với truyền thống làm cốm bao năm từ thời xa xưa, cốm làng Vòng, thứ quà quê giản dị mà lại đi vào tuổi thơ, lớn lên cùng bao lớp người con đất Tràng An.
Hương thơm của cốm, mùi thơm của lá sen, vị ngọt của lúa nếp non phơi khô. Những hạt cốm làng Vòng luôn mang lại sự thơm mát đến nhẹ nhàng trong những buổi chiều thu trên phố phường Hà Nội.
Vào mỗi độ cuối thu, khi những giọt sương giăng tràn khắp lối, kéo theo cái lạnh se sẽ phả vào trong từng trận gió mùa, những chiếc lá sen đã dần chuyển già, kết đọng cái hương thơm tinh túy nhất của đất trời, cốm mùa thu bắt đầu theo chân những gánh hàng rong len vào từng ngõ hẻm.
Làng Vòng - Nơi những hạt cốm xanh được sinh ra
Cốm làng Vòng Hà Nội được làm từ nếp cái hoa vàng, loại nếp hạt tròn căng, bóng, mẩy. Mỗi năm lại có hai vụ nhưng có lẽ ngon nhất phải là khoảng thời gian từ tháng 7 đến tháng 10, khi tiết trời vào thu. Cách thức làm cốm thì có lẽ ở vùng quê nào cũng biết, nhưng để có được hạt cốm vừa dẻo vừa thơm ngon thì chắc chỉ có làng Vòng mới có được.
Làng Vòng xưa kia với các thửa ruộng chạy dài theo từng dải đất. Người ta cấy lúa nếp, đợi đến khi lúa khum ngọn, còn ngậm hơi sữa là gặt về để làm cốm.
Lúa để làm cốm thì không được vò hay đập mà phải tuốt, tuốt rồi lại rang. Cốm rang xong phải mang giã ngay chứ không được để nguội. Trong quá trình giã cũng không được mạnh tay quá kẻo cốm nát. Khi giã phải luôn tay đảo cốm từ trên xuống, dưới lên cho đều. Cốm giã xong phải cho ngay vào trong các thúng con đã rải sẵn lá sen để mang đi bán ở các phố.
Ảnh: Đức Hạnh/TTXVN/BNEWS
Thưởng thức "Hương vị" đặc trưng của mùa thu Hà Nội
Nhiều người chuộng ngồi thưởng thức cốm luôn bên gánh hàng rong để tiện ngắm cảnh phố phường. Buổi sáng sớm, bà cụ bưng cái thúng con đựng cốm bên sườn, trên đậy lá sen thong thả đi bộ giữa các phố. Bà cụ bán cốm không cần cân, mà lót tay vào cái lá sen đã được phơi héo rồi bốc một nắm trong thúng và lộn ngược lại. Thế là đã có cốm trong lá sen mà lại không dính vào tay, nhanh nhẹn rút sợi rơm nếp xanh buộc lại, rồi đưa cho khách mua.
Cách ăn cốm cũng nhẹ nhàng và tinh tế. Đơn giản nhất là dùng mấy đầu ngón tay cho từng nhúm cốm nhỏ vào miệng, từ từ nhẩn nha cái vị mềm, thơm, ngọt đến mê li của cốm. Cầu kỳ hơn một chút thì dùng quả chuối tiêu hay hồng chín mọng, chấm vào từng hạt cốm để cảm nhận vị ngọt của chuối và hồng, dẻo của cốm hòa quyện lấy nhau.
Cốm là một thứ quà ngon, nhưng không phải là món ăn cho no, nên không ai mua nhiều. Chỉ một gói nho nhỏ, ngồi nhâm nhi thưởng thức bên chén trà xanh, hàn huyên cùng bạn bè thì có lẽ không còn gì thú vị bằng.
Cốm làng Vòng và những nỗi niềm trăn trở
Cốm trong nhiều năm trở lại đây, không còn được chuộng nhiều như tầm 50 năm đổ về trước. Khi phố thị, khi hàng bánh công nghiệp, bánh ngoại nhập đổ về ùn ùn khắp mọi nẻo đường.
Người mua cốm bây giờ chủ yếu là các hàng quán chả, quán chè, và đôi người mua để nhớ lại tuổi thơ thu Hà Nội. Giá cốm thì chỉ vừa tầm mức 250.000 VNĐ cho một kg, mà cái công làm ra hạt cốm thủ công và lắm vất vả gian truân.
Bên cạnh đó, theo nền kinh tế thị trường, xuất hiện thêm những người bán không gìn giữ bản sắc làng nghề truyền thống, nhuộm phẩm cho cốm thêm xanh, làm hạt cốm thêm "gian nan" giữa thị trường.
Vì thế, để ăn cốm ngon và giữ được nét văn hóa đặc sắc cốm Hà Nội, người sành ăn chỉ mua cốm tại những địa chỉ uy tín làng Vòng và một số nơi ở Mễ Trì, và đặc biệt chỉ vào cuối thu Hà Nội.
Theo miemaster.com & Wiki Travel
---
Xem thêm