Nguồn gốc và ý nghĩa cây thông Noel
Cây thông với nhiều đồ vật nhỏ trang trí là hình ảnh không thể thiếu được trong mỗi dịp lễ Giáng sinh. Đã bao giờ bạn tự hỏi ý nghĩa và nguồn gốc của cây thông Noel chưa? Dù có nhiều câu chuyện được kể lại xoay quanh nguồn gốc của cây thông Noel, nhưng tất cả đều gắn với những bài học đạo đức và thông điệp ý nghĩa.
1. Nguồn gốc cây thông Noel
Theo truyền thuyết, ngày 24/12 được coi là ngày tái sinh của Mặt Trời. Vào mùa đông, khi mà những cây cối đều khô héo thì cây thông vẫn xanh tươi. Chính vì thế mà người La Mã họ xem đây là loại cây phục sinh, mùa đông họ thường trang trí cây thông với trái cây, hoa và lúa mì…
Ở các nước phương Tây, Giáng sinh thường được coi là ngày lễ quan trọng bậc nhất trong năm, tương tự Tết nguyên đán tại khu vực châu Á. Vào dịp này, những thành viên trong gia đình dù có đi xa mấy cũng luôn cố gắng thu xếp về nhà thăm người thân.
Trong khi người châu Á dùng đào, quất, mai làm biểu tượng khi Tết đến, phương Tây lại chỉ có cây thông hoặc vân sam (thuộc họ thông) với màu xanh rì, được trang trí rực rỡ bởi rất nhiều phụ kiện. Theo quan niệm của họ, màu xanh này được mô tả là “vĩnh cửu” và tượng trưng cho sự phồn vinh, ấm no.
Theo một truyền thuyết khác, khi đạo Cơ đốc giáo chưa ra đời, những loại cây cối có màu xanh quanh năm thường mang ý nghĩa rất đặc biệt với con người trong mùa đông. Cây thông được chọn cho dịp Giáng sinh cũng vì lẽ này. Nhiều quốc gia khác còn tin rằng sắc xanh chính là thứ bùa giúp xua đuổi tà ma và bệnh tật.
Cũng có câu chuyện nữa lại kể rằng vào thế kỷ thứ 8, thánh Boniface – giáo sĩ người Anh - khi sang Đức truyền bá đạo Cơ đốc đã tặng thành phố Geismar một cây thông tượng trưng cho tình thương cũng như tín ngưỡng mới. Khi người Đức chấp nhận Cơ đốc giáo, họ chọn cây thông làm biểu tượng ngày Giáng sinh để tưởng nhớ công ơn thánh Boniface.
Tuy vậy, phải tới thế kỷ thứ 16, phong tục trang trí cây Giáng sinh mới trở nên phổ biến ở Đức. Những vùng vắng bóng thông, con người tạo ra các đồ vật hình chóp từ gỗ và tô điểm thêm bằng nhiều phụ kiện. Chẳng bao lâu sau, phong tục này lan sang các nước khác ở châu Âu.
Năm 1841, nữ hoàng Anh Victoria cùng chồng là hoàng tử Albert (sinh ra tại nước Đức) lần đầu trang trí cây thông tại lâu đài Windsor bằng nến cùng rất nhiều loại kẹo, hoa quả và bánh mì gừng.
Cây thông ngày nay được trang trí lộng lẫy trong lâu đài Windsor của nữ hoàng Anh.
Hoạt động này sau đó trở thành thời thượng ở Anh và được các gia đình giàu có dùng tất cả những đồ vật quý giá để trang trí. Từng có thời điểm vật trang trí được sử dụng là búp bê, các thiết bị âm nhạc, đồ trang sức, súng gươm đồ chơi, hoa quả và bánh kẹo. Sau khi tồn tại ở Anh, phong tục này trở nên phổ biến khắp các thuộc địa của đế chế này và còn tới cả vùng đất mới lúc bấy giờ là Canada.
Tại Mỹ, rất nhiều tranh cãi nổ ra về việc ai là người đã du nhập phong tục trang trí cây thông ngày Giáng sinh vào miền đất này. Năm 1850, cây thông Noel xuất hiện lần đầu trên một tạp chí Mỹ, sao chép chính xác so với phiên bản của hoàng gia Anh trước đó, ngoại trừ việc gỡ bỏ các dấu ấn liên quan tới nữ hoàng và hoàng tử.
Những hình ảnh này được lưu truyền rộng rãi khiến việc trang hoàng cây thông trở thành trào lưu. Tuy vậy, nhiều tài liệu khác cũng ghi nhận rằng những người Đức nhập cư ở Pennsylvania (Mỹ) mới là khởi nguồn cho thói quen trang trí cây Noel.
Từ thế kỷ 20 trở đi, việc trang hoàng này trở thành truyền thống ở nước Mỹ. Khắp các thành phố, thị trấn và ngay cả cửa hàng bách hóa cũng thường có cây thông lộng lẫy đứng ngoài cửa. Trung tâm Rockefeller ở New York còn trang bị một cây thuộc hàng đẹp nhất thế giới với chiều cao 38m, sử dụng 45.000 đèn led chiếu sáng.
Trong các gia đình Mỹ ngày nay, cứ mỗi dịp Giáng sinh, ai nấy cũng háo hức và thường rủ nhau tới trang trại chọn mua cây thông tươi về trang trí, giá thấp nhất khoảng 30 USD. Trung bình mỗi cây thông mất 7 năm để sinh trưởng và phải cần 15 năm mới đạt chiều cao 7-8m. Để tiết kiệm hơn, nhiều người cũng thường mua cây nhựa để sử dụng qua nhiều năm.
Bên cạnh những truyền thuyết có vẻ thực tế như trên thì còn có những tích mang màu sắc kì diệu như sau:
Sự tích 1:
Tương truyền rằng thánh Boniface trong một hôm trên đường hành hương, Ngài tình cờ bắt gặp một nhóm những kẻ ngoại đạo sùng bái đang tập trung xung quanh một cây sồi lớn, dùng một đứa trẻ để tế thần. Để dừng buổi tế thần và cứu đứa trẻ, thánh nhân hạ gục cây sồi chỉ bằng một quả đấm! Tại nơi đó đã mọc lên một cây thông nhỏ. Vị thánh nói với những kẻ ngoại đạo rằng cây thông nhỏ là cây của sự sống và nó tượng trưng cho cuộc sống vĩnh hằng của Chúa Cứu Thế. Từ đó, ra đời ý nghĩa cây thông là cây của Chúa Jesus. Bởi vậy mà vào lễ Noel, người Đức đã từng có truyền thống trồng những cây thông nhỏ và loài cây này luôn xuất hiện trong tất cả các lễ hội lớn nhỏ của họ.
Cây thông được xem là loài cây phục sinh và tượng trưng cho cuộc sống vĩnh hằng của Chúa Cứu Thế
Sự tích 2:
Bên cạnh đó còn có một câu chuyện khác về Martin Luther – người sáng lập đạo Tin Lành dạo bước qua những cánh rừng vào một đêm Noel khoảng năm 1500. Trời quang và lạnh, hàng triệu vì sao lấp lánh qua kẽ lá. Ông thực sự ngỡ ngàng trước một loài cây nhỏ, trên cành cây tuyết trắng phủ đầy, lung linh dưới ánh trăng. Cảnh vật hôm đó đã làm Luther thực sự rung động. Vì thế, khi trở về ông đã đặt một cây thông nhỏ trong nhà. Mặt khác, để tái tạo ánh lấp lánh của muôn ngàn ánh sao, ông đã treo nến trên cành cây thông và thắp sáng những ngọn nến ấy với lòng tôn kính ngày Chúa Giáng Sinh.
Martin Luther đã treo nến trên cành cây thông và thắp sáng nó lên với lòng tôn kính ngày Chúa Giáng Sinh
Sự tích 3:
Một truyền thuyết khác lại kể rằng vào một đêm Noel đã rất lâu rồi, có một người tiều phu đang trên đường trở về nhà thì gặp một đứa trẻ bị lạc và lả đi. Mặc dù nghèo khó nhưng người tiều phu đã dành lại cho đứa trẻ chút thức ăn ít ỏi của mình và che chở cho nó yên giấc qua đêm. Buổi sáng khi thức dậy, ông nhìn thấy một cái cây đẹp lộng lẫy ngoài cửa. Hóa ra đứa trẻ đói khát tối hôm trước chính là Chúa cải trang. Chúa đã tạo ra cây để thưởng cho lòng nhân đức của người tiều phu tốt bụng.
Theo truyền thuyết, cây thông Noel được Chúa tạo ra để thưởng cho những người tốt bụng
Sự tích 4:
Two little children were sitting by the fire one cold winter’s night. All at once they heard a timid knock at the door, and one ran to open it.
Có hai đứa trẻ đang ngồi bên đống lửa trong một đêm đông lạnh giá. Bỗng nhiên chúng nghe thấy một tiếng gõ cửa khe khẽ và một đứa chạy ra mở cửa.
There, outside in the cold and the darkness, stood a child with no shoes upon his feet and clad in thin, ragged garments. He was shivering with cold, and he asked to come in and warm himself.
Đứng trong bóng tối lạnh giá là một đứa trẻ chân không đi giày, ăn mặc phong phanh và rách rưới. Nó đang run lên cầm cập vì lạnh và xin được vào nhà sưởi ấm.
“Yes, come,” cried both the children; “you shall have our place by the fire. Come in!”
Cả hai đứa trẻ khóc lên và đáp: “Được, cậu vào đi, cậu sẽ ngồi sưởi ấm với chúng tớ, vào đi nào”.
They drew the little stranger to their warm seat and shared their supper with him, and gave him their bed, while they slept on a hard bench.
Chúng đưa người bạn nhỏ tới chỗ ngồi ấm áp, chia sẻ bữa tối và để đứa trẻ lang thang ngủ trên giường, còn chúng thì ngủ ở trên chiếc ghế cứng.
In the night they were awakened by strains of sweet music and, looking out, they saw a band of children in shining garments approaching the house. They were playing on golden harps, and the air was full of melody.
Ban đêm chúng bị đánh thức bởi những tiếng nhạc dịu dàng, nhìn ra ngoài, chúng thấy một nhóm trẻ con mặc quần áo lấp lánh đang tiến đến ngôi nhà. Họ đang chơi các cây đàn hạc cầm vàng và bầu không khí tràn ngập các giai điệu du dương.
His soft voice said: “I was cold and you took me in. I was hungry, and you fed Me. I was tired, and you gave Me your bed. I am the Christ Child, wandering through the world to bring peace and happiness to all good children. As you have given to Me, so may this tree every year give rich fruit to you”.
Bằng một giọng nói dịu dàng, cậu bé nọ nói: “Ta đã rất lạnh và các bạn đã mời ta vào nhà. Ta rất đói, và các bạn đã cho ta ăn. Ta rất mệt và các bạn đã nhường giường cho ta. Ta là Chúa Hài Đồng, ta đi khắp nơi để mang lại bình an hạnh phúc cho những đứa trẻ tốt bụng. Như những gì mà các bạn đã cho ta, hàng năm cái cây này sẽ mang lại cho các bạn thật nhiều quả lành”.
Như đã nói, Chúa Hài Đồng đã bẻ một nhánh cây từ cây thông mọc gần cửa, cắm nó xuống đất và biến mất. Nhưng nhánh cây mọc lên thành một cái cây to và hàng năm nó lại mang lại những quả vàng cho những đứa trẻ tốt bụng.
*********
Nguồn gốc của cây Noel còn được gắn với rất nhiều vở kịch đạo đức thời thượng cổ được biểu diễn khắp Châu Âu vào đúng ngày 24/12, và thông qua các vở kịch ấy người ta có thể truyền bá các bài Kinh Thánh. Với nhiều truyền thuyết và sự tích khác nhau được kể lại nhưng đến nay vẫn chưa ai biết được nguồn gốc thực sự của việc vì sao cây thông trở thành biểu tượng Noel.
2. Ý nghĩa của cây thông Noel
Cây thông Noel có dáng thẳng tắp vươn cao lên bầu trời với những tán lá rộng màu xanh biếc, vẫn sống khoẻ trong thời tiết băng giá khắc nghiệt. Cho nên cây thông được xem là cây phục sinh, biểu tượng cho sự sống mạnh mẽ, vượt qua mọi trở ngại, xua đuổi tà ma, mang lại cuộc sống đủ đầy, hạnh phúc mãi mãi.
Khi nhìn thấy cây thông Noel là khi đó Giáng sinh đang về, năm cũ sắp qua và năm mới đang tới rất gần. Ý nghĩa thực sự của Giáng sinh, theo nhiều nguồn đáng tin cậy ở nước ngoài, đó là thời khắc nhân loại cùng nhìn lại để giảm bớt cái “tôi” của mỗi người, nghĩ nhiều hơn cho người khác, yêu thương muôn loài nhiều hơn, giúp đỡ người yếu thế hơn mình, sống văn minh, bác ái, và tử tế hơn.
Ngày Noel cũng là một thông điệp của hoà bình: ”Vinh danh Thượng Đế trên cao – Bình an cho người dưới thế” - đây là câu được hát bởi những thiên thần báo tin sự xuất hiện của vị cứu tinh nhân loại và Noel cũng là ngày người ta chia sẻ với những ai bất hạnh bị bỏ rơi, bị cô đơn, bệnh tật, già yếu…
Nhân ngày chúa giáng trần, nguyện cầu chúc cho tất cả mọi người trên thế giới này luôn luôn được sống trong hoà bình, tình yêu thương, và muôn niềm hạnh phúc...
Thắm Lê tổng hợp
Nguồn gốc ý nghĩa và biểu tượng ngày Lễ Giáng Sinh
Xem thêm