Tu dưỡng khiến con người trở nên cao quý hơn
Tu dưỡng là chỉ hành trình một người bồi đắp phẩm chất, đạo đức, khí chất và sự lĩnh ngộ đối với sinh mệnh trong một thời gian lâu dài không ngừng nghỉ. Một người có tu dưỡng hay không, không phải căn cứ vào địa vị, tiền bạc và dung mạo để đánh giá, mà cần làm được 5 điều sau đây.
Làm người chân thật
Bản tính chân thật là kho báu trời sinh của mỗi người. Một người có bản tính chân thật, tấm lòng chân thành thì khi đối xử với người nhà sẽ đạt đến mức “chí thân, chí hiếu, chí tình, chí thâm”. Còn khi đối với bạn bè, họ sẽ không có tâm tính toán, mưu mô mà luôn trong sáng vô tư và hết lòng. Đối với người khác, họ sẽ có thể khoan dung rộng lượng, không so đo thiệt hơn. Đối với sự vật, họ có thể tự tìm được niềm vui ở trong ấy.
Người thật thà luôn được lòng người, được người khác tin tưởng. Nhìn một cách nông cạn, bề ngoài thì tưởng rằng người thật thà sẽ bị thiệt hại, bị cho là ngốc. Nhưng kỳ thực, thật thà phù hợp với Thiên lý, nên họ là những người chắc chắn có được phúc báo trong cuộc đời.
Biết tự ước thúc bản thân
Tự điều chỉnh, hạn chế, ước thúc bản thân chính là trân quý bản thân mình một cách thực sự. Người tự kiểm soát được bản thân sẽ không ngông cuồng dựa vào thế lực, không bị cám dỗ bởi sự tình bên ngoài. Trong lòng họ luôn vững như dãy trường thành, có thể ngăn chặn được sóng cao vạn trượng.
Người nắm chắc bản thân có thể thẳng thắn đối mặt với chính mình, có thể dùng tâm thuần khiết để đối đãi với người khác, hiệp nghĩa khi kết giao bạn bè, giữ được lòng chính trực không thiên vị, hiên ngang như cây trúc. Người ấy khi đối mặt với sự hấp dẫn muôn hình muôn vẻ thì tâm không động, mắt không say, miệng không tham. Sở dĩ người ấy có thể làm được những điều ấy, bởi vì họ luôn có lòng tự tôn và tự tin vào bản thân mình.
Bởi vậy người xưa giảng: Người đọc sách mà không tu dưỡng đức, thì chỉ là nô lệ của chữ. Làm quan mà không thương yêu che chở dân thì chỉ là cường đạo mặc áo mũ chỉnh tề. Dạy tri thức mà không tán thành thực hành thì chỉ như hòa thượng thuận miệng tụng kinh mà không ngộ Pháp. Người tạo dựng sự nghiệp mà không chú trọng tu dưỡng phẩm hạnh đạo đức thì cũng chỉ như đóa hoa nở, trong nháy mắt sẽ héo tàn.
Tu dưỡng sự tĩnh lặng
“Không quan tâm điều hơn lẽ thiệt, ngắm trước sân hoa nở hoa tàn, tùy ý ra đi hay ở lại, nhìn khung trời mây tụ mây tan”. Tĩnh là một loại tâm bình thản, là một loại khí phách, một loại cảnh giới cao thượng.
Người có thể thủ tĩnh chính là giữ được chí hướng, giữ được bản tâm, giữ được sự thanh bần, khí tiết của mình. Muốn “thủ tĩnh” cần phải tu dưỡng trở thành người mà ở ngoài thân thì không vướng bận, ở trong tâm thì an yên.
Tâm không động mới có thể giữ vững được khí tiết. Tâm không động mới có thể bảo trì được chân ngã. “Tĩnh” không phải là im lặng, mà chính là ở trong động mà có thể giữ được tâm thái căn bằng. Nó là một loại trạng thái nội tâm, thông qua tự thân điều tiết mà có. Người có tâm bình tĩnh có thể nhảy thoát ra khỏi mọi sự mê hoặc của thế tục. Nó cũng có thể làm mất dần tham niệm và những chấp trước mê muội, từ đó mà trí được minh sáng ra.
Can đảm đối mặt với khó khăn
Lão Tử giảng: “Kẻ biết người là khôn, kẻ biết mình là sáng, thắng người là kẻ có sức, tự thắng mình là kẻ mạnh.” Khốn cảnh không đáng sợ mà điều đáng sợ chính là mất đi lòng tự tin, mất đi ý chí của bản thân.
Trong cuộc sống, phần lớn mọi việc đều không được như ý người, cho nên ở vào hoàn cảnh khốn khó càng cần mọi người phải tự tán thưởng mình, khích lệ mình, tin tưởng vào chính mình, khẳng định mình. Làm được như vậy, chúng ta sẽ phát hiện ra rằng sinh mệnh bản thân luôn có sức sống mới.
Mỗi người đều là riêng biệt, không giống với người khác, có vẻ đẹp riêng, ưu điểm riêng. Cuộc sống vốn là xinh đẹp như vậy, bầu trời vốn là trong xanh như vậy, điều cần thay đổi không phải là hoàn cảnh mà chính là tâm thái của bản thân mình.
Tự soi xét lại chính mình
Con người thường dễ bắt lỗi người khác, nhưng khó nhìn thấy lỗi lầm của bản thân. Người quân tử phải thường xuyên tìm những thiếu sót ở bản thân mình mà không trách cứ người khác.
Giữa người với người phát sinh mâu thuẫn, xung đột, nếu một bên có thể quay lại nhìn xem bản thân có sai sót gì không, thì rất nhiều khi mâu thuẫn tự nhiên sẽ được hóa giải. Nếu cả hai đều có thể làm được như vậy, thì mọi việc đều trở nên tường hòa thông thuận.
Không có ai là chưa từng mắc lỗi, bởi vậy muốn tu dưỡng và hoàn thiện bản thân, thì điều quan trọng nhất là tự soi xét lại chính mình.
Theo trithucvn.org
Xem thêm