Những bài học để đời từ người Do Thái

Người Do Thái được coi là dân tộc thông minh nhất thế giới. Từ những nhà khoa học lỗi lạc cho đến những người thành công nhất mọi thời đại đều là người Do Thái. Những tư tưởng, phương châm sống của người Do Thái luôn làm chúng ta bất ngờ về sự thâm thúy. Mỗi câu chuyện hay lời nói ra không bao giờ chỉ để cho vui mồm, vui tai mà đều hàm chứa ý nghĩa sâu sắc.

Những câu chuyện ngụ ngôn:

1. Hai người cùng chui ra khỏi ống khói, ai sẽ là người đi rửa mặt?

Có một anh sinh viên thành tích học tập rất tốt, không có môn nào bị dưới điểm A. Anh lại vô cùng ham học hỏi, thấy gì hay là muốn học liền. Một ngày nọ, anh đọc được vài trang trong cuốn sách Talmud – Trí tuệ của người Do Thái thấy hay quá, bèn quyết định đến tìm một giáo sĩ Do Thái nổi tiếng ở thành phố nơi anh ta sống để xin được giảng dạy thêm.

Trước khi giúp anh sinh viên, giáo sĩ nói đây là quyển sách sâu sắc nhất về trí tuệ của người Do Thái, do đó ông sẽ thử kiểm tra trí thông minh của anh chàng bằng một câu hỏi, rồi mới quyết định có giúp anh nghiên cứu cuốn sách hay không.

Anh sinh viên đồng ý và giáo sĩ đặt câu hỏi:

– Hai người đàn ông cùng leo ra khỏi một ống khói, một người mặt mũi sạch sẽ còn một người lại nhem nhuốc, dính đầy muội than. Ai sẽ là người đi rửa mặt?

Anh sinh viên nhanh nhảu đáp:

– Người mặt bẩn sẽ đi rửa mặt! Đây mà cũng được gọi là một câu hỏi ư?

Giáo sĩ thủng thẳng trả lời:

- Sai rồi. Người mặt sạch sẽ đi rửa mặt. Người mặt bẩn nhìn thấy người mặt sạch nên nghĩ mặt mình cũng sạch. Người mặt sạch nhìn người mặt bẩn nghĩ rằng mặt mình cũng bẩn nên anh ta đi rửa mặt.

Anh sinh viên há miệng ngạc nhiên, xin thêm một cơ hội nữa. Giáo sĩ vẫn đưa ra câu hỏi y hệt ban đầu: “Có hai người đàn ông chui ra từ ống khói. Một người với khuôn mặt sạch sẽ, một người với khuôn mặt lấm lem. Hỏi ai sẽ là người đi rửa mặt trước?”.

Lần này, anh sinh viên trả lời: “Không phải vừa mới nói người mặt sạch đi rửa mặt đấy sao!”

Giáo sĩ chỉ cười rồi đáp:

– Cả hai cùng đi rửa mặt. Người mặt sạch nhìn thấy người mặt bẩn, nghĩ mặt mình cũng bẩn nên đi rửa mặt. Sau đó người mặt bẩn thấy người mặt sạch đi, cũng liền đi theo.

Anh sinh viên không biết nói năng ra làm sao nữa, bèn năn nỉ xin một câu hỏi khác. Vị giáo sĩ vẫn chỉ hỏi lại câu hỏi ban đầu.

– Trời ơi, rõ ràng nói hai người cùng đi rửa mặt mà!

Giáo sĩ lại lắc đầu, đáp:

– Vẫn chưa đúng. Chẳng ai trong số họ đi rửa mặt cả. Người mặt bẩn nhìn thấy người mặt sạch nên anh ta cũng nghĩ mình không bị nhem nhuốc, nên không đi rửa mặt. Còn người mặt sạch thấy người mặt bẩn không rửa mặt thế thì mình cũng cần gì phải rửa nữa.

Anh sinh viên không còn tin vào tai mình nữa. Tất cả câu trả lời của anh đều sai, anh cố đấm ăn xôi, năn nỉ giáo sĩ cho anh ta thêm một cơ hội cuối cùng. Giáo sĩ đồng ý và vẫn chỉ hỏi câu hỏi y: “Hai người đàn ông chui ra từ ống khói…”

Anh sinh viên tuyệt vọng gào lên:

– Sẽ không có ai trong số họ đi rửa mặt cả! Thầy vừa nói thế rồi mà!

Vị giáo sĩ cười ha hả đáp lời:

– Đây là một câu hỏi vô nghĩa, chẳng có lý gì khi hai người cùng chui ra từ một ống khói lại có người dính bẩn, người sạch sẽ cả!

* Bài học: Qua câu chuyện trên, chúng ta có thể rút ra bài học rằng: dù cho bạn có là người thông minh, tài giỏi đến mấy nhưng nếu cứ mãi mù quáng đi giải đáp những câu hỏi vốn đã sai hay bám đuổi theo những ảo tưởng, viễn vong thì chắc rằng sẽ chẳng có câu trả lời đúng hay đích đến nào dành cho bạn cả!

Hãy sống thực tế, thông minh, tài năng thôi chưa đủ, bạn còn cần phải có sự tỉnh táo trong cuộc sống. Hãy suy xét vấn đề một cách thấu đáo, đừng bị ý chí của người khác dẫn dụ vào cạm bẫy. Bạn nên hiểu rằng suy nghĩ đa chiều (critical thinking) luôn là một trong những kỹ năng rất quan trọng để quyết định sự trưởng thành và thành công của một con người.

2. Con sóc đi đâu mất rồi?

Một người Do Thái có tiếng tăm, thay vì nói những lý thuyết "suông" trong sách vở, từng kể cho mấy người thanh niên mong muốn đạt được thành tựu trong kinh doanh một câu chuyện như sau.

Có ba con chó săn đuổi bắt một con sóc, con sóc liền chui vào một cái lỗ cây. Cái lỗ cây chỉ có duy nhất một cửa, nhưng ngay sau đó, có một con thỏ chui ra từ trong lỗ cây ấy.

Con thỏ chạy như bay về phía trước rồi leo lên một cái cây khác. Nhưng con thỏ ở trên cây, trong sự hoảng loạn, không đứng vững mà rơi xuống, rơi vào đầu ba con chó săn đang ngẩng lên nhìn khiến chúng hoa mắt chóng mặt. Cuối cùng, con thỏ cũng chạy thoát được.

Kể xong câu chuyện, gã Do Thái hỏi: "Câu chuyện này có vấn đề gì không?"

"Thỏ không biết trèo cây!" Người thanh niên kháng nghị nói.

"Một con thỏ sao có thể đồng thời đập vào đầu ba con chó săn khiến chúng chóng mặt được?" Một người thanh niên khác đưa ra câu hỏi như vậy

Mãi đến khi không thể tìm ra vấn đề gì nữa, gã Do Thái mới nói: "Có một điểm mà các người chưa đề cập tới, đó là con sóc đi đâu mất rồi?"

* Bài học: Mục tiêu là quan trọng nhất. Bất cứ chuyện gì đều phải lấy mục tiêu làm trung tâm. Chỉ có tập trung tất cả sự chú ý lên mục tiêu đó mới có thể đạt được thành tựu trong sự nghiệp. Nhưng rất nhiều người trong lúc phát triển sự nghiệp, thường đem tất cả sự chú đặt vào những mục tiêu nửa chừng như những "con thỏ", rồi bỏ mục tiêu ban đầu xa chín tầng mây.

3. Bản năng

Hậu duệ của người Do Thái, ông bà Brown cùng con cái của họ sống trong một căn nhà nhỏ gần London.

Có lúc ông Brown tan làm và về nhà rất trễ, lúc vợ và con cái của ông đã ngủ hết, ông nhẹ nhàng dùng chìa khóa của mình mở cửa và vào nhà.

Có một hôm vào tối muộn, lúc ông về nhà muộn, lại bị mất chiếc chìa khóa, ông chỉ còn cách đứng trước cửa nhà và bấm chuông, nhưng trong nhà không có chút động tĩnh nào. Ông lại bấm chuông thêm một lần, trong nhà vẫn tiếp tục không có động tĩnh. Ông Brown bất đắc dĩ gõ cửa sổ phòng ngủ, hét lớn gọi vợ ông dậy nhưng bà ấy vẫn không tỉnh.

Cuối cùng, ông Brown dừng lại suy nghĩ một chút, sau đó ông lấy tay bịt mũi của mình lại, giả giọng trẻ nhỏ nói: "Mẹ, con muốn đi tiểu!". Mặc dù ông nói rất nhỏ nhưng bà Brown lại nhanh chóng tỉnh giấc.

* Bài học: Mấu chốt trong việc quản lý là quản lý con người. Đây là một nghệ thuật khiến người khác vì bạn mà làm việc. Trong việc quản lý công ty, đối với những tình huống khác nhau, những người khác nhau, quan trọng là phải khiến cho họ giúp bạn xử lý tốt công việc, và để làm được điều đó, chỉ cần tìm được căn thức có thể chạm vào dây thần kinh của họ là đủ.

Những câu nói triết lý

1. Thời gian tốt nhất để trồng cây là vào 20 năm trước. Thời gian tốt thứ hai là ngay bây giờ.

2. Nếu không học tập, cho dù đi vạn dặm đường xa thì mãi vẫn chỉ là người đưa thư mà thôi.

3. Trên đời có 3 thứ không thể bị ai cướp mất: Đầu tiên là thức ăn đã vào trong dạ dày, hai là ước mơ đã ở trong lòng, ba là những kiến thức đã học trong đầu.

4. Một người chỉ ra sai sót của bạn chưa chắc đã là kẻ thù của bạn; một người luôn luôn ca ngợi bạn chưa hẳn đã là bạn của bạn.

5. Khi bạn khóc vì không có giày để đi, hãy nhìn những người không có chân.

6. Đừng sợ đi chậm. Chỉ sợ đứng yên.

7. Bông lúa càng nhiều hạt, đầu nó càng rủ xuống. Người giỏi thường hay khiêm tốn.

8. Phần lớn người ta thất bại không phải do họ không có khả năng, mà là vì ý chí không kiên định.

9. Ai cũng than vãn thiếu tiền, nhưng chả ai than thở thiếu trí khôn cả!

10. Đừng nói gì trừ khi bạn đã học được cách im lặng.

11. Một hành trình ngàn dặm cũng chỉ khởi đầu từ bước đi đầu tiên.

12. Nếu bạn bị vấp ngã, điều đó chưa chắc có nghĩa bạn đang đi sai đường.

13. Không có tình huống vô vọng, chỉ có giải pháp không chính xác.

14. Luôn luôn nhìn vào mặt tươi sáng của sự vật. Nếu không thấy, hãy đánh bóng cho đến khi nó tỏa sáng.

15. Đừng sợ rằng bạn không biết một cái gì đó. Hãy sợ rằng bạn không chịu tìm hiểu về nó.

16. Một khi bạn mắc một sai lầm, điều tốt nhất bạn có thể làm là cười vào nó.

17. Hầu như những loại hoa có màu trắng đều rất thơm, hoa có màu sắc đẹp đẽ thường không thơm. Người cũng vậy, càng mộc mạc giản dị, càng tỏa hương thơm từ bên trong.

18. Một người đàn ông có thể chuyển núi bắt đầu từ việc mang đi những viên đá nhỏ.

19. Ngủ trên gối êm không có nghĩa có giấc mơ đẹp.

20. Khi bồ câu kết bạn với quạ, mặc dù cánh của nó vẫn còn màu trắng, nhưng trái tim thì dần dần chuyển sang màu đen.

21. Lúc nào vô công rỗi nghề thì người ta sẽ làm những việc long trời lở đất.

22. Cái khuy áo đầu tiên sai, cái sau cùng khó mà chữa được.

23. Cười là loại mỹ phẩm rẻ nhất, vận động là loại y dược rẻ nhất, chào hỏi là loại chi phí giao tiếp rẻ nhất.

24. Hạnh phúc chỉ đến khi cánh cửa đã được mở.

25. Nếu bạn thực sự tài năng, thì bạn sẽ không sợ mình kém may mắn.

26. Kinh nghiệm giống như một chiếc lược mà cuộc đời chỉ ban tặng sau khi chúng ta đã mất hết cả tóc.

27. Một ngôi nhà nhỏ đầy ắp tiếng cười có giá trị hơn một cung điện đầy nước mắt.

28. Khi còn trẻ phải làm những việc bạn nên làm, thì khi về già mới có thể làm những việc bạn muốn làm.

29. Nếu bạn không thể xử lý những việc nhỏ, thì những việc lớn của bạn sẽ trở nên vô nghĩa.

30. Khi chúng ta đem hoa tặng cho người khác, thì người ngửi được mùi hương đầu tiên là chính chúng ta. Khi chúng ta nắm bùn ném vào người khác, thì người bị làm bẩn đầu tiên là bàn tay chúng ta.

Chúng ta hãy đọc, suy ngẫm và liên tưởng đến thực tế cuộc sống để bản thân có thể lĩnh hội được bài học vô cùng sâu sắc của người Do Thái. Các câu chuyện và câu nói trên cho thấy, hầu hết các vấn đề phức tạp trong cuộc sống hay công việc hàng ngày đều có thể giải quyết bằng một giải pháp đơn giản, chỉ cần thay đổi cách suy nghĩ và cách tiếp cận vấn đề mà thôi.

Theo nguoibanlinh.vn & Facebook Lại Thị Hải Lý (Chuyên gia Giáo dục Do Thái)

-----

Trí tuệ làm giàu của người Do Thái: Những bài học đắt giá sau hàng ngàn năm vẫn còn nguyên giá trị!

Câu chuyện Do Thái dạy con về nhân cách: "Cất rượu ngon trong bình đất"